Published on Şubat 9th, 2022

RTÜK’ten Türkiye’de yayın yapan uluslararası gazetelere lisans şartı

RTÜK lisans başvuru için Amerika’nın Sesi, Deutsche Welle ve Euronews’e 72 saat süre verdi.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) internet üzerinden yayın yapma lisansı olmadığı gerekçesiyle üç uluslararası haber kuruluşuna ihtarname gönderdi.

Amerika’nın Sesi, Deutsche Welle (DW) ve Euronews’ten lisans başvurusu yapmasını isteyen RTÜK, kuruluşlara 72 saat süre verdi.

RTÜK daha önce Spotify, FoxPlay ya da MUBİ platformlardan lisans isterken yaptığı gibi bir açıklama bu sefer yapmadı. Haberi RTÜK üyeleri İlhan Taşcı ve Okan Konuralp duyurdu.

İlhan Taşçı açıklamasında şunları söyledi:

“RTÜK ilk kez uluslararası haber siteleri için denetim yetkisini kullandı. Oy çokluğuyla alınan kararla, amerikaninsesi.com, dw.com/tr ve tr.euronews.com sitelerine lisan için 72 saat süre tanıdı. Bu sürede başvurmayanların erişimleri engellenecek.

“Ulusal basının ardından sıra uluslararası haber sitelerinin denetlenmesine ve sesinin kesilmesine geldi. RTÜK’ün ‘sitede video var lisans almalı’ bakışıyla denetlenmeyecek hiçbir haber sitesi kalmaz! Asıl hedef basın özgürlüğü ve çok seslilik. İstenen basın sussun, eleştirmesin.

“RTÜK’e İnternet yayınlarını denetleme yetkisine veren yasa 2019 yılında yürürlüğe girdi. Üç yılın ardından RTÜK’ün aklına yabancı haber sitelerinin gelmesi hayli ilginç. Anlaşılan devamı da gelecek!”

Konuralp: SETA’nın raporunun bir uygulaması

Okan Konuralp ise “RTÜK, VOA, DW ve Euronews’e lisans başvurusu için 72 saat süre tanıdı. Oy çokluğuyla alınan karar SETA’nın 2019’daki fişleme niteliğindeki uluslararası medya raporunun bir uygulaması. Lakin, uluslararası medyanın baskılanmasına yönelik bu hamle de başarısızlığa mahkumdur” dedi

RTÜK’ün sansür yönetmeliği

İnternetten yayın yapan platformlarının RTÜK’ten yayın lisansı almasını şart koşan yönetmelik Resmi Gazete’de 1 Ağustos 2019’da yayınlandı.

Böylece Netflix, BluTV ve Puhutv gibi dijital platformlar Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) denetimi kapsamına girdi.

Sansür yasası olarak nitelendirilen bu yönetmelikle birlikte yayıncı kuruluşlar artık RTÜK’ten lisans almadan yayın hizmetleri veremiyor. İnternet üzerinden radyo lisansı için 10 bin TL, internet üzerinden televizyon yayını için 100 bin TL ve internet üzerinden isteğe bağlı yayın hizmeti yayını için de 100 bin TL lisans ücreti alınıyor.

İnternet ortamından yayın iletim yetkilendirme ücreti de yıllık 100 bin TL olarak uygulanıyor. Yönetmelik gereği yıllık gelirlerinin binde 5’ini de her yıl RTÜK’e verecek olan yayıncı kuruluşlar, RTÜK’ün uygun bulmadığı içerikleri de kataloglarından çıkarmak durumunda.

Bu yayın platformları ayrıca koruyucu sembol sistemi kullanarak izleyicileri program hizmetlerinin içeriği hakkında sesli veya yazılı olarak bilgilendirmekle de sorumlu.

Konuyu bianet’e değerlendiren Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, söz konusu yönetmeliğin, yasanın verdiği yetkiyi aştığını dile getirerek “Normal bir televizyon yayınına RTÜK nasıl yayın yasağı koyabiliyorsa, müstehcenlik nasıl tanımlıyorsa, genel ahlakı nasıl tanımlıyorsa, ulusal bütünlüğü nasıl tanımlıyorsa artık bunu internet yayıncılığı için de tanımlayacak” diye konuşmuştu.

(Bianet)