Özgürlüğün Sesi… 50 mahpus 50 fotoğrafçı

Tutukluların şiir, deneme ve öykülerle özgürlüğü betimlediği yazılar 50 ayrı fotoğrafçı tarafından objektife aktarıldı. Sergilerin sonuncusu olan ‘Özgürlüğün Sesi: 50 Mahpus 50 fotoğrafçı’ ise kitaplaştırıldı.

Avrupa Demokrat Haber Merkezi

Görülmüştür Kolektifi’nin düzenlediği, ‘Sizin hala bir mektup arkadaşınız yok mu?’ kampanyasıyla başlayan fotoğraf sergisi ‘Özgürlüğün Sesi: 50 Mahpus 50 fotoğrafçı’ ismiyle kitaplaştırıldı. Tutukluların şiir, aforizma, deneme ve öykülerle özgürlüğü betimlediği yazılar, fotoğraflarla birleşti. Üç bölümden oluşan projenin ilk adımında ‘Fotoğraf Köprüsü’ adlı sergi başlatıldı. Bu sergi 2016- 2017 yıllarında yurt içi ve yurt dışında pek çok yerde sergilendi ve kitaba dönüştü. İkinci adımda ‘Düşler Tutsak Edilemez’ adıyla düzenlenen sergi de çok gezdi ve kitaplaştırıldı. ‘Özgürlük’ soruldu Gelen yoğun talepler üzerine üçüncü aşamada ‘özgürlük’ kavramının taşıdığı anlam tutuklulara soruldu ve projeye ‘Özgürlüğün Sesi’ adı verildi. Yazar Adil Okay, ‘Özgürlüğün Sesi’ sergisinin çok fazla gezdiğini ve bunun insan hayatına dokunduğunu ifade ederek, “İnsanlar sergiyi, bir duygu yoğunluğu ile sanki sözcüklerin arasında yakınlarını arar gibi geziyorlar. Bu serginin / kitabın etkisinin bir çeşit kavuşma hissi olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Sergiye dair farklı yorumlar:

Ezgi Bakçay – Karşı Sanat

***

“Hapishanelere tıkılan gencecik insanlar düşlerini büyütüyorlar azim ve sabırla. Umutlarını üzmüyorlar. Bir gün başlarını kesintisiz masmavi gökyüzüne çevirip, birlikte ağız dolusu güleceklerine inanıyorlar. 50 fotoğraf 50 düşü taşıyor. 50 düş 50 fotoğrafta yaşıyor. Siz de bu kitabın sayfaları arasında gezinerek o özgür dünya düşünü hayata geçirebilirsiniz. Kolay değil düşleri kaleme almak, kolay değil o düşleri görüntülemek. Kolay değil düşler için dört duvar arasına konulmak. Onların başardığı zoru siz de ‘Özgürlüğün Sesi’nde görebilirsiniz.”

Korkut Akın – Siyasi Haber

***

“Politik tutsaklarla dayanışmayı hedefleyen Görülmüştür Kolektifi ve toplumsal sorunları fotoğraf aracılığıyla belgeleme iddiasını sürdüren Redfotoğraf Grubu’nun hazırladığı Özgürlüğün Sesi projesini önemsedim, üzerine yazmak, onun bilinirliğine katkı sağlamak, gerekli gördüğüm yerlerde –gelecek sergilerin esenliği ve kalitesi için– önerilerde bulunmak ve hepsinden önemlisi izleyiciyi bu sergi (kitap) aracılığıyla “duvarın ardındaki dışarıyla” yaşamaya devam eden içerdekiler üzerine biraz olsun düşündürmek istedim. Beklediğimin aksine meşakkatli fikirlere gark edilen, vahameti kendisini ketleyen ben oldum…”

Oktay Orhun – Susma 24

***

Özgürlük tanımının genel ve soyut bir kavram olduğunun bilincindeyiz. Toplumsal, ekonomik ve siyasal özgürlükler olmadan, kollektif bilincin önüne set çekilerek sunulan her türlü “özgürlük” söyleminin dışı süslü ama içi boştur. Bu düşüncemizden hareketle gerçek özgürlüğe ürettiklerimiz ile katkı vermeye çalışan fotoğrafçılar olarak; 1 Mayıslardan, Gezi Direnişine, içeride ve dışarıda tutsaklığa karşı fotoğraflarımızla ses vermeye çalışıyoruz. Bu bağlamda daha önce de kendileriyle ortak çalışmalar gerçekleştirdiğimiz “Görülmüştür” grubundan gelen çağrı ile yine el ele “ÖZGÜRLÜK” temalı bu çalışmayı ortaya koyduk.

Metin Ekinci– redfotoğraf

***

“Özgürlüğün Sesi” adını verdiğimiz bu projeyi hazırlamak için farklı hapishanelerde kalan 50 mahpusa mektup yazdık. Özgürlük temalı yazı istediğimizi ifade eden mektupların bazıları mahpuslara ulaşamadan kayboldu, ulaşanlara verilen yanıtların birçoğunu da kimliği bilinmeyen virüsler yok etti. Yanıt alamadığımız tutsaklara faks çektik. Bazılarının aile bireylerine ulaşıp mesaj ilettik. Görülmüştür Kolektifi’nden arkadaşlarımız aylarca postane kapılarında kuyruklarda bekledi. Ve nihayet bir yıllık uğraştan sonra Redfotoğraf Grubu’ndan, Görülmüştür Kolektifi’nden ve tutsak yakınlarından bir grubun özverili, sabırlı çalışması sonuç verdi. 50 Tutsağın daha önce yayınlanmamış, özgün Özgürlük betimlemesini bir araya getirdik. Özgürlüğün Sesi adlı bu sergiye / kitaba katkı sunan mahpuslar; 10, 20, 30 yıldır zindanda olmalarına rağmen yaşama ve özgürlüğe dair umutlu olduklarını şiir, aforizma, deneme ya da minimal öykü ile haykırdılar. Mahpuslardan gelen, “Özgürlük” kavramını yeni boyutlara taşıyan, bu güne kadar duymadığımız, okumadığımız imgelerle taçlandıran şiir ve metinler bizde hayranlık uyandırdı. “

Adil Okay – Görülmüştür Kolektifi