Müzik ve sıradanlığın sıradanlaştırılması | Nihat Veli Yüce

Sıradanlığın sıradanlaştırılması ve nitelikli sanatın dönüştürücü gücüne dair çok şey yazılıp söylendi. Daha çok şey yazılıp söylenecek. Fakat bütün yazılıp söylenenler, yaşamın devinimi karşısında hükmünü yitirecek, yeni ve yeniden yazılıp söylenecek. Yaşam devam ettikçe, sıradanlığa, sıradanlığın sıradanlaştırılmasına karşı çıkış ve yenilikçi, özgürlükçü çığlığın meydan okuyuşu da devam edecektir. Nitelikli sanat burada çok önemli dönüştürücü güce sahiptir. Burada sanatın önemli bir dalı olan müziğin dönüştürücü gücü öne çıkmaktadır.

Anlamadığımız dilde söylenen şarkı sözlerini teknolojinin sunduğu imkanlarla öğrenebilme olanağı olsa da, sözlerinin anlamına bakmadan da anlamadığımız ve alışık olmadığımız bir tarzda söylenen şarkıların duygu dünyamızda bıraktığı etki çoğunlukla bizim için yazıldığı duygusu uyandırmasıdır. Kendimizi bilmediğimiz ve anlamadığımız bir dilde söylenen şarkının merkezine oturtmamız müziğin gücü ve evrensel karakterinden gelmektedir. Notalar ulus ve ulusal dil tanımaz. Notalara biz o anlamları yükleriz. Anladığımız dilde söylenen şarkıların bir çoğunun iticiliği, hafızamızda yer etmemesi, kısa sürede unutulması, müziğin kalite kalibresinin sıradanlaştırılmasından kaynaklıdır. Sözlerini anlamadığımız bir dilde söylenen bir şarkının benliğimizde yer etmesi ise, esasta yapılan müziğin kalibresinin sıra dışı ve özgün olması, nitelikli müzik eseri olmasındandır. Nitelikli olan kalıcı olur, giderek klasikleşir, niteliksiz olan kötü bir yemek gibidir hatırlamak istemeyiz ve zihnimiz o şarkıyı hafızamızda silikleştirir. Kısa sürede unuturuz. Üç yıl sonra dönüp dinleme ihtiyacı duymayız. Oysa örneklersek, Beethoven’in piyano konçertosu no 2’yi döne döne dinlemeyi arzularız. Müziğin nitelikli olması, kopyala yapıştır, bir kaç değişiklik yap tarzındaki emek hırsızlığı ürünü olmaması, tekrarın tekrarı olmaması, emek yoğunluğunun, içtenliğin, duygu yoğunluğunun her tınıda kendini hissettirmesi onun zihinimizde kalıcı etkiler bırakmasını sağlıyor. Nitelikli müzik dinleyicisinin giderek aşırı gürültülü, kulak tırmalayıcı, sıradan, basit, bayağı müzik tarzından uzaklaşması, nitelikli müzik dinleyicisinin çoğalması, insanlığın geleceğinin doğru çizgiye oturtulmasını da kolaylaştıracaktır. Nitelikli müziğin dönüştürücü gücü ve sihirli etkisine insanlığın ihtiyacı vardır. Sanat ve sanatın bir alanı olan müziğin dönüştürücü gücü toplum psikolojisinin tedavi edilmesine de hizmet etmektedir. Toplumsal psikoloji ve toplum sağlığı sorunu haline gelen niteliksiz, bayağı, sıradan, kulak tırmalayıcı, yoz ve lümpen zihinlerin karanlığını büyüten kalitesizlikten kurtulmanın panzehiridir nitelikli müzik. Niteliksiz müziğe alan açıp, nitelikli müziği baskılayan, niteliksiz, kalitesiz yönetim erklerinin sıradanlığı sıradanlaştırma girişimlerine karşı güçlü bir karşı koyuştur, nitelikli sanat. Nitelikli müzik burada çok önemli ve anlamlıdır.

Şarkıları emek yoğun ve nitelikli karakterine bakmadan, söylendiği dili esas alarak tasnifleyenler veya icra edenin kılık kıyafetine bakarak tasnifleyenler, tarih boyunca barbarlığın cephesinde yer almışlardır. Şarkıyı kabaca nitelikli, kaliteli ve niteliksiz, kalitesiz üretim olarak tasniflemeyip, en berbat, kulak tırmalayıcı şarkıyı üretildiği dile göre tasnifleyen ve öven, nitelikli bir eseri ise üretildiği dile göre tasnifleyip, yasaklayan anlayış tarih boyunca barbarlığın tarafı olmuştur. Barbarlık tekçi ve yasakçıdır, özgürlüğün değil, diktatörlüğün sesidir. Müziğin dönüştürücü gücü bütün barbarlığı ve diktatörlüklerini yıkıp geçmiştir. Hiç bir diktatör 200 yıl yaşamadı. Şarkılar ise çok daha uzun yaşadı, yaşıyor.

Ahlaksızlığın, küfür ve hakaretin, yalanın, iki yüzlülüğün, hırsızlığın, yağma ve talanın, tükürdüklerini sürekli yalama, yutma ve sürekli tornistan yapmanın şampiyonu olan diktatör müsvettesi saraydaki ahlaksız ve çirkin şahsiyetin trol ordularının bütün saldırılarına ve yasaklamalarına rağmen bu topraklarda, özgürlük ve adalet kazanacak. Müziğin dönüştürücü gücü kazanacak. Halklarımızın özgürlük şarkıları kazanacak.

Nihat Veli Yüce – 05.06.2022