Makaleler

Published on Haziran 25th, 2020

0

Kadına hizmet için erkek kılığına giren Agnodice – Gül Güzel


Kadının kaleminden: Kadına hizmet İçin erkek kılığına giren Agnodice, tarihte ilk kadın jinekolog...

Tarihin hangi sayfasını açsak, kadınların kabul görmeyen haklarının ihlaline rastlarız. Günümüzde de bu konuda değişen pek bir şey yok. Hala kendi emeğinin resmiyeti ve kadın olarak kimliğinin mücadelesini veriyor. İnançların, sistemlerin, savaşların mağduru, feodal toplumların resmiyete haklarını kabul etmediği adın…En ufak kazanımları için büyük bedeller ödeyen ve mücadele etmekten hiç bıkmayan kadınlar da günümüze imza atıyor.

Kadının mücadelesiyle kazanımlarına tarihten güzel bir örnek ile, ilk Jinekolog Agnodice’yin verdiği mücadelesiyle tanıyalım.

O dönemde ataerkil bir devlet anlayışına sahip olan antik Yunan’da kadınların hekimlik yapması ve tıp okuması yasaktı.

Bu yasağa şiddetle karşı çıkan ve hayatının en büyük ideali hekimlik olan Agnodice (Doğum: M. Ö. 300) babasının da desteği ile saçını keserek, erkek kılığında İskenderiye tıp okuluna girer ve burada Herophilos’un öğrencisi olur.

Agnodice tıp eğitimini tamamladığı dönemlerde Atina sokaklarında gezerken, doğum sancısı çeken bir kadının çığlıklarını duyar. Doğum yapan kadının yanına koşarak kendisine yardım etmeyi teklif eder. Ancak kıyafetinden dolayı Agnodice’in erkek olduğunu düşünen kadın, onun kendisine dokunmasını şiddetle ret eder. Bunun üzerine Agnodice kıyafetlerini kaldırarak, kendisinin kadın olduğunu kanıtlar ve böylelikle kadına doğum yaptırır.

Bu doğum yaptırma olayı zamanla kadınların arasında dilden dile yayılan bir hikâyeye dönüşür. Artık  tüm kadınlar Agnodice’in üzerine üşüşür ve çok aranan bir doktor olur. 

Diğer yandan erkek doktorlar bu durumu kıskanır ve tercih edilmemenin verdiği hırsla, Agnodice’i jigolo olmakla ve kadın hastaları baştan çıkarmakla suçlarlar. Hatta kadınların Agnodice’i görmek için yalandan hasta olduklarını bile öne sürerler. Bu suçlamalar ile mahkemeye çıkarılan Agnodice halk mahkemesi önünde Atina’nın önde gelen adamları tarafından mahkûm edilerek, idam cezasına çarptırılır. Hayatını kurtarabilmek adına, Agnodice mecburen o zaman gerçek cinsiyetini açıklar.

Agnodice cinsiyetini açıkladığı için bu defa da kadın olarak tıp eğitimi aldığı ve hekimlik yaptığı için ölüm cezasına çarptırılır. Ancak başta mahkûmiyet kararını veren yargıçların eşleri olmak üzere tüm kadınlar bu olaya karşı ayaklanırlar. Kadınlar eşlerine, kendi düşmanları mı olduğunu sorarak, kendilerine şifa dağıtan Agnodice’in öldürülmemesi gerektiğini ve Agnodice’in ölmesi halinde tüm kadınların da onunla birlikte ölüme gideceklerini söylerler.

Çok sayıda kadınların ve kendilerine destek olan eşlerinin baskısına dayanamayan yargıçlar mecbur kalıp, Agnodice’i mahkûm ve idam etmekten vazgeçerler.

İşte  bu tarihten itibaren “kadınlara bakmak” şartıyla antik Yunan’da kadınların da hekimlik yapmasına izin verilir. Böylece Agnodice tarihe ilk jinekolog olarak ismini yazdırır.


Gül Güzel – 25.06.2020

Tags:


About the Author



Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Back to Top ↑