Kültür-Sanat

Published on Ekim 6th, 2022

0

2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü Annie Ernaux kazandı

2022 Nobel Edebiyat Ödülü, Fransız yazar Annie Ernaux’a verildi. Ernaux, ‘toplumsal bellek’ yazını olarak nitelendirilen çalışmalarıyla biliniyor.

Fransız yazar Annie Ernaux, ödüle kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarma cesareti ve klinik keskinliği nedeniyle layık görüldü.

2021’deki ödüle ise kültürler ve kıtalar arasındaki körfezde sömürgeciliğin etkilerine ve mültecinin kaderine nüfuz etmesinden dolayı Zanzibarlı edebiyatçı Abdulrazak Gurnah layık görülmüştü.

Bu yılki Nobel kazananlarının açıklanması yarın (cuma) barış ödülü ile devam edecek. 2022 Nobel Ekonomi Ödülü ise 10 Ekim Pazartesi günü açıklanacak.

1901’den bugüne Nobel Edebiyet Ödülü 

Nobel Edebiyat Ödülü, 1901’den bu yana her yıl edebiyat alanında insanlığa önemli katkı sunan kişilere veriliyor. Ödüller 10 milyon İsveç kronu (yaklaşık 16,7 milyon lira) nakit para ödülü taşıyor. Ödüllerin mali kaynağı, ödülün yaratıcısı olan ve 1896 yılında ölen dinamitin İsveçli mucidi Alfred Nobel’in bıraktığı vasiyet.

Nobel Edebiyat Ödülü, 1901-2021 yıllarında 114 kez verildi. Toplam 118 kişiye layık görülen ödüllerden 4’ü, 2’şer yazar arasında paylaştırıldı. Nobel Edebiyat Ödülü şimdiye kadar 31 kez İngilizce, 15 kez Fransızca, 14 kez Almanca ve 11 kez de İspanyolca yazan yazarlara verildi.

Bu dilleri, 7 ödülle İsveççe, 6’şar ödülle İtalyanca ve Rusça, 5 ödülle Lehçe, 3’er ödülle de Norveççe ve Danca izledi. Yunanca, Japonca ve Çince yazan yazarlar 2’şer kez ödüle layık görüldü. Arapça, Bengalce, Çekçe, Fince, İbranice, Macarca, İzlandaca, Oksitanca, Portekizce, Sırpça-Hırvatça, Yiddiş ve Türkçe yazan yazarlar ise birer kez ödül kazandı.

Orhan Pamuk 2006’da, Gabriel Garcia Marquez 1982’de, Jean-Paul Sartre 1964’te, John Steinbeck 1962’de, Albert Camus 1957’de, Ernest Hemingway 1954’te ve Winston Churchill 1953’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı.

Tıp, fizik, kimya, edebiyat ve barış ödülleri Alfred Nobel’in vasiyeti ile tanımlanmış ve 1901’den beri veriliyor. Ekonomi ödülleri İsveç Merkez Bankası tarafından Alfred Nobel onuruna 1968’den beri veriliyor.

Annie Ernaux kimdir ?

Annie Ernaux, 1 Eylül 1940’ta Lillebonne’da, işçi sınıfına mensup bir ailede doğdu.

Çocukluğunu Normandiya’da geçirdi. Edebiyat öğrenimi gördü ve uzun yıllar boyunca edebiyat öğretmenliği yaptı.

Kişisel deneyimle toplumsal tarihi birleştiren unsurları daha ilk romanı Armoires vides’le (Boş Dolaplar) ortaya koydu. Sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinselllik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meseleleri kendi deneyimleri üzerinden aktarırken, arka planda daima toplumsal yaşam ve onu oluşturan kültürel, siyasi, tarihi olaylara yer vererek, ‘toplumsal bellek’ yazını olarak nitelenebilecek eserlere imza attı. Başta Renaudot Ödülü olmak üzere birçok ödüle değer görüldü.

(Karınca)

Foto: Pixabay

Tags: , ,


About the Author



Comments are closed.

Back to Top ↑